آنها بسیار ریز هستند و از منافذ این ماسکها عبور میکنند. اما از آنجا که دوره نهفته بیماری کرونا حداقل دو هفته است، بهتر است همه افراد در مکانهای عمومی از ماسک مناسب استفاده کنند تا جلوی انتشار ناخواسته ذرات بزاق آغشته به ویروس در محیط و سرایت بیماری به دیگران گرفته شود. اگر به هر دلیلی از این ماسکها استفاده میکنید، به آنها دست نزنید و هر دو ساعت یکبار آنها را عوض کنید. یادتان باشد که ماسکهای استفاده شده را در سطل زباله دربدار بیاندازید.
۲. آیا دست خشککنهای برقی ویروس کرونا را میکشند؟
خیر، گرمای دست خشککنهای برقی تأثیری بر کشتن ویروس کرونا ندارد. حرارت تولید شده در این دستگاهها برای کشتن ویروسها اصلا کافی نیست. برای ازبینبردن این ویروس روی دست، باید دستها را با آب و صابون یا محلولهای حاوی الکل شستوشو بدهید؛ سپس دستها را با دستمال حوله یا دستخشککن برقی کاملا خشک کنید.
شستن صحیح دست ها یکی از مؤثرترین کارهایی است که میتوانیم در برابر بیماری کووید۱۹ انجام دهیم.
۳. آیا لامپهای ماورای بنفش میتوانند ویروس کرونا را بکشند؟
به گفته مجله Dailymail و به نقل از سازمان جهانی بهداشت، اشعه فرابنفش هیچ تأثیری در استریل کردن پوست ندارد، درعوض منجر به حساسیتهای پوستی میشود. پس توجه داشته باشید که استفاده از این روش تنها به آسیبهای پوستی منجر میشود و برای بدن خطرناک است. بیمارستانها و آزمایشگاهها معمولا از نور فرابنفش برای ازبین بردن میکروبها استفاده میکنند اما نه نزدیک انسانها و نه برای ضدعفونی کردن بدن انسان. پس بهتر است به فکر استفاده از این روش نباشید.
۴. آیا مالیدن محلولهای حاوی الکل یا کلر روی بدن ویروس کرونا را میکشد؟
مالیدن الکل و سایر محلولهای ضدعفونیکننده روی تمام بدن باعث مرگ ویروسهایی نمیشود که پیشتر وارد بدن شدهاند. از طرفی، استفاده بیرویه از این محلولها باعث آسیب به قسمتهای حساس بدن مانند لب و چشمها میشود. اما برای پیشگیری از ورود ویروس به بدن و ضدعفونی کردن دستها، وسایل و سطوح میتوان از محلولها و محصولات ضدعفونیکننده الکلی استفاده کرد.
توجه کنید که برخی از این محلولها صرفا باید در ضدعفونی کردن سطوح و محیط استفاده شوند. همچنین از ترکیب الکلهای صنعتی و آب به هیچ عنوان برای ضدعفونی کردن محیط یا بدن استفاده نکنید.
پس در مواقعی که به آب و صابون دسترسی نداریم، بهترین جایگزین، ضدعفونیکنندههای دست الکلی هستند. البته کارایی این ضدعفونیکنندهها هم به غلظت الکل موجود در محصول وابسته است. بهتوصیه متخصصان، محصولی که بین ۶۰ تا ۹۵ درصد آن متشکل از الکل باشد، انتخابی مناسب و ایدئال برای تمیزکردن دستها است. الکل موجود در ژلها و محصولات ضدعفونیکننده، غشای ویروسها که از نوعی چربی ساخته شده را از بین میبرند. درنتیجه، ضدعفونیکنندهٔ دستی که حداقل ۶۰ درصد الکل داشته باشد، خاصیت محافظتکنندگی موردنظر را خواهد داشت.
۵. آیا ویروس کرونا روی بستههای پستی باقی میماند؟
بهتر است وقتی به بستههای پستی و وسایل خارج از منزل یا عمومی دست میزنید، مراقب باشید. حتما بعد از لمس این وسایل، دستهایتان را با آب و صابون بشویید یا ضدعفونی کنید. دست آلودهتان را به صورتتان نزنید.
۶. آیا حیوانات خانگی مانند سگ و گربه میتوانند به ویروس کرونا مبتلا شوند یا ناقل آن باشند؟
در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر انتقال ویروس از حیوانات خانگی وجود ندارد. بااینحال، تحقیقی در مجله
Journal of Virology پیشبینی کرده است که ویروس کرونا میتواند وارد بدن حیواناتی مانند خوک و گربه شود و آنها را مانند انسانها درگیر این بیماری کند. بنابراین بهتر است افراد بیمار از حیوانات خانگی خود فاصله بگیرند. افراد سالم نیز برای پیشگیری از احتمال ابتلا به بیماری از طریق حیوانات بعد از لمس آنها یا وسایلشان، حتما دستهای خود را با آب و صابون بشویند یا به شکل صحیح ضدعفونی کنند.
همیشه پس از تماس با حیوانات خانگی، دستهایتان را بشویید تا از انتقال احتمالی بیماریهای مشترک میان انسان و حیوان در امان بمانید.
۷. آیا واکسنهای ذاتالریه یا آنفولانزا در برابر ویروس کرونا مصونیت ایجاد میکنند؟
خیر. ویروس کووید۱۹ گونه جدیدی از خانواده ویروسهای کرونا است؛ پس واکسنهای دیگر نظیر واکسن آنفولانزا و ذات الریه تأثیری بر آن ندارند. دانشمندان در حال تلاش برای ساخت واکسن برای این ویروس هستند؛ اما این فرایند زمانبر است. پس تا آن موقع، پیشگیری از کرونا و خود مراقبتی بهترین کار است.
۸. آیا شستوشوی بینی با محلولهای نمکی، جلوی ابتلا به ویروس کووید۱۹ را میگیرد؟
گرچه شستوشوی مکرر بینی یا دهان با محلولهای نمکی، در بهبود سرماخوردگی مؤثر است، اما تأثیری بر پیشگیری از این ویروس یا سایر بیماری های تنفسی ندارد.
۹. آیا مصرف سیر بر جلوگیری از ابتلا به ویروس کووید۱۹ مؤثر است؟
خیر. سیر ماده غذایی بسیار باارزشی است و خواص ضدباکتری دارد. اما در حال حاضر هیچ شواهدی مبنی بر تأثیر مصرف سیر بر پیشگیری یا درمان ویروس کووید۱۹ وجود ندارد. در واقع ویروسها موجودات زنده به حساب نمیآیند. پس موادی مانند سیر و نمک با خاصیت ضدباکتری، روی آنها اثری ندارند.
۱۰. آیا مالیدن روغن کنجد به بینی یا اسفند دود کردن جلوی ورود ویروس کووید۱۹ را میگیرد؟
خیر. مالیدن روغن کنجد یا هر نوع ماده دیگری مانند ویکس و نعناع روی مجاری بینی یا پوست، نه این ویروس را میکشد و نه تأثیری بر پیشگیری از ابتلا به آن دارد. حتی استفاده از این مواد باعث بازتر شدن مجاری تنفسی و جذب بهتر ویروسهای احتمالی میشود.
تنها محلولهایی که میتوانند آن را بکشند، محلولهای الکلی یا حاوی کلر هستند. البته برای استفاده از این محصولات باید به نحوه و موارد استفاده آنها توجه کنید. برخی از این نکات در قسمت ۴ همین مطلب توضیح داده شده است.
اسفند دودکردن نیز تاثیری روی این ویروس ندارد. همانطور که گفته شد ویروسها موجود زنده نیستند. دود اسفند، عنبر نسارا یا هر نوع دود دیگری تاثیری بر آنها ندارد.
۱۱. آیا فقط افراد مسن در خطر ابتلا به ویروس کووید۱۹ قرار دارند؟
خیر. همه افراد در هر سنی میتوانند به این ویروس مبتلا شوند. افراد مسن یا آنهایی که بیماریهایی مانند آسم و دیابت دارند یا از عوارض قلبیـعروقی رنج میبرند بیشتر در معرض خطر مرگ قرار دارند. به هرحال، همه افراد باید توصیهها و نکات بهداشتی را جدی بگیرند تا دستکم به ناقل این ویروس تبدیل نشوند.
۱۲. آیا آنتیبیوتیکها در پیشگیری از ویروس کووید۱۹ و کشتن آن مؤثر هستند؟
خیر. آنتیبیوتیکها صرفا روی باکتریها تأثیر دارند و اصولا هیچ بیماری ویروسی را نمیتوان با آنتی بیوتیک درمان کرد. صرفا در صورت ابتلا به این ویروس و بستریشدن در بیمارستان، ممکن است برای پیشگیری از بروز سایر عفونتها آنتیبیوتیک تجویز شود. بنابراین، از مصرف خودسرانه آنتیبیوتیکها بهشدت پرهیز کنید.
در حال حاضر، بیماری ویروس کووید۱۹ هیچ دارویی ندارد. تعدادی دارو در مرحله آزمایش هستند و هنوز تأثیر قطعی آنها اثبات نشده است.
۱۳. آیا ویروس کووید۱۹ به دست بشر ساخته شده است؟
فیلم های سینمایی هالیوودی را جدی نگیرید! بشر برای شناسایی و کشف همه ژنوم موجودات زنده هنوز راه درازی در پیش دارد. ویروس کووید۱۹ نیز یک ویروس از خانواده کرونا است. این ویروس پیشتر در طبیعت و در برخی موجودات زنده مانند خفاش، خوک و پرندگان بوده و بر اثر جهشهای طبیعی به انسان منتقل شده است. در حال حاضر هیچ شواهدی مبنی بر دستکاری این ویروس وجود ندارد.
۱۴. آیا ویروس کووید۱۹ خیلی خطرناک است؟
پاسخ این پرسش به این بستگی دارد که «خیلی خطرناک» را چگونه تعریف کنید. اگر این ویروس را با ویروسهایی مانند آنفولانزا یا ابولا مقایسه کنیم، به این نتیجه میرسیم که کووید۱۹ چندان هم خطرناک نیست و در رتبههای میانه جدول کشندهترین ویروسها قرار میگیرد. با این حال، این ویروس جدید بسیار مسری و هنوز ناشناخته است؛ پس رعایت احتیاط شرط عقل است.
۱۵. آیا گرمتر شدن هوا ویروس کرونا را میکشد؟
برای جواب دادن به این سوال خیلی زود است. ویروس کرونا یک ویروس جدید است. دانشمندان هنوز در حال تحقیق درباره ویژگیهای آن هستند. پس نمیتوان به طور قطع گفت که رسیدن فصل بهار و تابستان جلوی شیوع ویروس را بگیرد.
در تحقیقاتی که اخیرا انجام شده، با افزایش دما، مدت زمان زنده ماندن ویروس روی سطوح متخلف کاهش مییابد اما میزان فعالیت آن در بدن فرد مبتلا و قدرت انتقالش از یک فرد به فرد دیگر، تغییری نمیکند.
همانطور كه درمتن سوال وجواب هاملاحظه ميكنيد بارها روي شستن دست ها تاكيد شده است ، پس آنرا به عنوان مهمترين عامل پيشگيري جدي بگيريم.
پاسخ به سوالات در مورد كرونا از سازمان بهداشت جهاني
- آیا ویروس کرونا با لمس سطوحی مثل دستگیره درها هم منتقل میشود و ویروس بر چنین سطوحی چقدر باقی میماند؟
اگر فرد مبتلا به ویروس کرونا روی دستش سرفه کند و سپس چیزی را لمس کند، آن سطح آلوده میشود. دستگیره درها مثال خوبی از سطوحی است که این خطر را دارند.
هنوز به درستی نمیدانیم چه مدت زمانی ویروس کرونا میتواند بر چنین سطوحی زنده بماند. کارشناسان گمان دارند که فقط چند ساعت است و نه چند روز، اما بهترین کار این است که دستهای خود را به طور مرتب بشویید تا خطر ابتلا و گسترش ویروس را کاهش دهید.
- آیا آب و هوا و دما بر انتقال ویروس کرونا اثر دارد؟
هنوز خیلی چیزها در مورد این ویروس نمیدانیم. هنوز روشن نیست که تغییر دمای فصلی بر میزان همهگیری آن چه تأثیری دارد.
بعضی ویروسهای دیگر مانند ویروس سرماخوردگی، شیوع فصلی دارند و در ماههای سرد سال بیشترند. پژوهشی نشان میدهد که نشانگان تنفسی خاورمیانه (مِرس)؛ ویروس دیگری از خانواده ویروس کرونا، تحت تأثیر شرایط آبوهوایی است و در ماههای گرمتر سال شیوع بیشتری دارد.
3-آیا ممکن است با خوردن غذایی که فرد مبتلا به این بیماری تهیه کرده است؛ دچار بیماری شوید؟
اگر مراحل و شیوه تهیه غذا بهداشتی نباشد، فرد مبتلا به ویروس کرونا ممکن است این بیماری را به دیگری منتقل کند. ویروس کرونا با ذراتی که بر اثر سرفه روی دستها میماند، منتشر میشود. شستن دستها پیش از لمس و خوردن غذا توصیه همگانی خوبی است تا جلوی گسترش میکروبها گرفته شود.
4-اگر یک بار مبتلا به ویروس کرونا شوید، پس از آن نسبت به این بیماری ایمن خواهید شد؟
وقتی افراد از این بیماری نجات پیدا میکنند، بدن آنها تا حدودی چگونگی مقابله با آن را میشناسد و در صورت ابتلای دوباره میتواند ایمنی بیشتری داشته باشد. این ایمنی همیشگی نیست و کارایی کامل و مطمئنی هم ندارد و بر اثر مرور زمان کاهش هم پیدا میکند. هنوز روشن نیست بدن پس از ابتلا به این بیماری و بهبودی؛ تا چه مدت نسبت به ابتلای دوباره ایمن خواهد ماند.
5-تفاوت میان ویروس کرونا و سرماخوردگی چیست؟
ویروس کرونا و سرماخوردگی نشانههای مشابه زیادی دارند و بدون انجام آزمایش، تشخیص آن مشکل است. اصلیترین نشانههای ویروس کرونا تب و سرفه است. سرماخوردگی معمولاً نشانههای دیگری هم دارد مانند دردهای عضلانی و گلودرد، در حالیکه مبتلایان به ویروس کرونا دچار تنگینفس میشوند.
6-آیا استفاده از ماسک برای مقابله با ویروس مفید است و هر چند وقت یک بار باید آن را عوض کرد؟
شواهد اندکی مبنی بر مفید بودن استفاده از ماسک وجود دارد. کارشناسان میگویند رعایت بهداشت، مثل شستن مرتب دستها و بخصوص وقتی با دهان در تماس قرار میگیرد، خیلی بیشتر اثر دارد.
به اعتقاد دکتر "کانر بامفورد" از "موسسه پزشکی تجربی ولکام-ولفسون" رعایت چند اصول ساده بهداشتی بسیار موثرتر از ماسك است. "پوشاندن دهان هنگام عطسه، شستن دستها و عدم تماس دست شسته نشده با دهان میتواند خطر انتقال ویروسهای تنفسی را کاهش دهد."
بهترین راه برای جلوگیری از مبتلا نشدن به انواع بیماریهای ویروسی اینهاست:
- شستن مرتب دست ها با آب گرم و صابون
- عدم تماس دست با چشم ها و بینی تا حد ممکن
- دست ندادن به يكديگر
- تماس نزديك مثل روبوسي كردن مرز سرخ است.
7-دوره نهفتگی ویروس کرونا چه مدت است؟
دوره نهفتگی بیماری، یعنی پیش از بروز نشانههای بیماری، بین ۲ تا ۱۰ روز است. این برآورد با جمعآوری اطلاعات بیشتر دقیقتر خواهد شد.
8-آیا کسانی که به ویروس کرونا مبتلا میشوند دوباره سلامت کامل خود را بازمییابند؟
بله. بسیاری از کسانی که مبتلا به این ویروس میشوند فقط نشانههای مختصری از این بیماری را تجربه میکنند و بیشتر آنها به طور کامل خوب میشوند. هر چند این بیماری برای افراد مسن و کسانی که بیماریهای دیگری مانند دیابت و سرطان دارند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، خطرناک است.
یکی از کارشناسان کمیسیون بهداشت ملی چین میگوید بهبودی کامل از نشانههای خفیف ویروس کرونا حدود یک هفته طول میکشد.
9-آیا ممکن است ویروس کرونا از طریق چیزهایی که از ووهان چین خریده و به كشور ديگري پست شده است، منتقل شود؟
هیچ شواهدی در این مورد وجود ندارد. بعضی بیماریهای از جمله ویروس کرونا، با سرفه و عطسه فرد بیمار روی سطح چیزها منتشر میشوند اما فکر نمیکنیم که ویروس بتواند اینقدر طولانی بر این سطوح باقی بماند. چیزی که با پست فرستاده میشود، بعید است زمانی که به دست گیرنده در مقصد میرسد، هنوز آلوده باشد.
10-آیا دلیلی دارد که چنین ویروسهایی بیشتر در چین پدیدار میشوند؟
بله، در چین جمعیتهای بزرگ انسانی در فاصله خیلی نزدیکی با حیوانات زندگی میکنند.
ویروس کرونا به احتمال زیاد از منشاء جانوری (خفاش) آمده است، هر چند ممکن است این جانور همان میزبانی نباشد که باعث انتشار بیماری در میان انسانها شده باشد. سارس، بیماری دیگری از بیماریهای خانواده ویروس کرونا که از چین شروع شد هم از خفاش و زبّاد (جانوری از خانواده گربهسانان) به انسان منتقل شد.
اولین موارد این بیماری جدید از بازارغذاهای دریایی در جنوب چین شروع شد، جایی که در آن جانوران وحشی به فروش میرسند از جمله خفاش و مار.
11-آیا برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری تنفسی، میتوان خود را واکسینه کرد؟
در حال حاضر هیچ واکسنی برای محافظت افراد در برابر این نوع از ویروس کرونا وجود ندارد اما پژوهشگران در کار ساخت آن هستند.
این نوع جدیدی از ویروس است که پیش از این در انسانها دیده نشده است، پزشکان هنوز باید خیلی چیزها در مورد آن دریابند.
12- این ویروس چطور متوقف میشود؟
واکسنی برای این ویروس وجود ندارد. بنابراین تنها راه جلوگیری از سرایت آن تشخیص زودهنگام و درمان بیمار در قرنطینه است.
باید به دنبال افرادی گشت که با بیماران این ویروس در تماس بودهاند و آنها را زیر نظر گرفت.
در قدم بعدی باید محدودیتهای مسافرتی ایجاد کرد و از گردهماییهای عمومی جلوگیری کرد.