به گزارش رسانه‌های خبری، فردي که مظنون به هجوم با کامیون به بازارچه کریسمس در برلین بود، در درگیری با پلیس ایتالیا کشته شد. وزیر کشور ایتالیا اعلام کرد، انیس عامری، مظنون اصلی حمله برلین، از بدو ورود به ایتالیا تحت نظر قرار گرفت و هنگامی که پلیس برای دستگیری وی اقدام کرد، درگیری رخ داد و انیس عامری کشته شد. یک پلیس ایتالیا نیز زخمی گرديد.  آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، به دنبال کشته شدن انیس عامری، طی یک سخنرانی از پلیس ایتالیا و دستگاه قضایی این کشور تشکر کرد. وی گفت که تروریسم چالشی است که پیش روی همه کشورها قرار دارد و او تاكيد كرد به وزیر کشور و دادگستری آلمان دستور داده است که با دقت همه جوانب حادثه برلین را بررسی کرده و نتیجه را در اختیار عموم قرار دهد.  مظنون اصلی سوءقصد برلین در درگیری با پلیس ایتالیا کشته شد رسانه‌ها از کشته شدن انیس عامری، مظنون اصلی حمله به بازار کریسمس برلین خبر داده‌اند. به موجب گزارش‌های اولیه او در ایتالیا به ضرب گلوله کشته شده است. خبرگزاری آلمان به نقل از رسانه‌های ایتالیایی نوشته‌ است، انیس عامری، مظنون اصلی حمله تروریستی برلین در میلان ایتالیا در جریان یک تیراندازی به ضرب گلوله کشته شده است. رسانه‌های ایتالیایی نوشتند که او بعد از کنترل پلیس به ضرب  گلوله مأموران پلیس کشته شد. به گفته رسانه‌ها، دو مامور پلیس حدود ساعت سه صبح جمعه ۲۳ دسامبر عامری را در میدان "اول مه" محله سستو سن جیوانی" شهر میلان شناسایی می‌کنند. به گفته پلیس ایتالیا عامری سلاح خود را بیرون آورده و با فریاد الله اکبر شروع به تیراندازی به سمت مأموران کرده است. منابع پلیس می‌گویند، شخصی که کشته شده با توجه به اثر انگشت به دست آمده به یقین همان انیس عامری، مظنون اصلی حمله تروریستی برلین است.  دادستانی آلمان می‌گوید، با مقام‌های ایتالیایی تماس برقرار کرده است. با این حال سخنگوی دادستانی آلمان گفت تردیدی وجود ندارد که فرد کشته شده انیس عامری است. آندریاس گایزل، سناتور امور داخلی برلین در نشست کمیسیون داخلی پارلمان آلمان گفته است که بعد از کشته شدن مظنون اصلی هم تحقیقات در مورد حمله برلین همچنان ادامه خواهد داشت.  وزیر کشور ایتالیا در یک نشست خبری گفت که یک پلیس در این درگیری زخمی شده است.  به گفته منابع پلیس، او با قطار از برلین به فرانسه و سپس به ایتالیا رفته است. سخنگوی وزارت کشور آلمان نیز گفت، توماس دمزیر، وزیر کشور آلمان تا ساعاتی دیگر در کنفرانسی خبری در این باره اظهار نظر خواهد کرد. مقام‌های آلمانی گفته‌اند که مظنون اصلی حادثه بازارچه کریسمس برلین مردی ۲۴ ساله از کشور تونس است که در آلمان تقاضای پناهندگی کرده و پاسخ منفی گرفته است. به گفته رسانه‌ها، او در اینترنت در پی یافتن اطلاعات برای ساخت بمب و برقراری تماس با گروه "دولت اسلامی" (داعش) بوده است. گروه "دولت اسلامی" پیشتر مسئولیت این حمله را بر عهده گرفته بود.  انیس عامری چگونه توانسته مقام‌های آلمان را فریب دهد؟ انیس عامری، مظنون اصلی حمله مرگبار برلین یک پناهجوی "تحمل‌شده" در آلمان بوده است؛ پناهجویی که درخواست پناهندگی‌اش رد شده و باید از کشور اخراج می‌شده است. با این حال او با ترفندهایی نامشخص توانسته از اخراج شدن فرار کند. در بازرسی از کامیونی که شماری از جمعیت در بازار کریسمس برلین را زیر گرفت، مأموران پلیس یک برگه ‌‌اقامت پناهجویی پیدا کردند که سرنخ اصلی برای یافتن انیس عامری، جوان ۲۴ ساله تونسی و مظنون اصلی این حمله مرگبار است. این برگه در اصل به پناهجویان به اصطلاح "تحمل‌شده" داده می‌شود که تقاضای پناهندگی‌شان پذیرفته نشده اما هنوز از کشور اخراج نشده‌اند. در حال حاضر در آلمان نزدیک به ۲۰۰ هزار پناهجو دارای چنین برگه‌ای هستند و این بدین معناست که تا بدین‌جا امکان اخراج پناهجو ممکن نبوده است. دلایل این امر نیز متفاوت است، گاهی فرد به عنوان مثال بیمار است یا اینکه هویت و محل زادگاهش مشخص نیست. انیس عامری که زاده شهر تطاوین واقع در کشور تونس است، به دلیل کمبود مدارک مورد نیاز برای اخراجش از آلمان در این کشور "تحمل می‌شد". تونس پس از ماه‌ها تعلل تازه روز چهارشنبه (۲۱ دسامبر/ ۱ دی)، دو روز پس از سوءقصد مرگبار برلین مدارک لازم برای اخراج عمری را به آلمان ارائه داد؛ نوش‌دارو پس از مرگ سهراب.   پناهجویی چند چهره انیس عامری از تابستان سال ۲۰۱۵ با هویت‌های متعدد جعلی در آلمان تردد داشته است. به نوشته "اشپیگل آنلاین" او در آوریل سال ۲۰۱۶ در ایالت نوردراین وستفالن تقاضای پناهندگی خود را ارائه داده و نامش در یک اقامتگاه پناهجویی در شهر امریش ثبت شده است. چند هفته بعد درخواست پناهندگی عامری رد شده و فاش می‌شود او خود را مصری جا زده بوده است. کارمندان اداره مهاجرت همچنین پی می‌برند که انیس عامری تا کنون از هویت‌های جعلی دیگری نیز استفاده کرده است. موارد یاد شده اداره مهاجرت را به این نتیجه می‌رساند که انیس عامری باید از کشور اخراج شود. اخراج او البته مستلزم اوراق شناسایی رسمی و معتبری بود که می‌بایست از تونس به آلمان ارسال می‌شد. از آنجایی که ارسال این مدارک با تأخیر و تعلل صورت گرفت، آلمان مجبور به "تحمل" انیس عامری در خاک خود شد.   تردد آزادانه به نوشته اشپیگل آنلاین آنچه اکنون بسیار جلب توجه می‌کند، سفرهای متعدد انیس عامری در خاک آلمان، چه در زمان جریان داشتن پرونده پناهندگی‌‌اش و چه پس از رد درخواست او بوده است. به گفته رالف یگر، وزیر امور داخلی ایالت نوردراین وستفالن بررسی‌ها نشان داده‌اند انیس عامری از فوریه سال ۲۰۱۶ عمدتا در برلین به سر می‌برده است. این در حالی است که بنابر قوانین اداره مهاجرت آلمان، پناهجویان تا زمانی که در مورد پرونده‌شان تصمیم‌گیری نشده، موظف هستند دست‌کم ۳ ماه تمام در محدوده اداره مهاجرتی که پرونده‌شان در آنجا در حال بررسی است، اقامت داشته باشند. چنانچه درخواست پناهجو رد شود و او برگه اقامت "تحمل شده‌" دریافت کند، موظف است دستکم سه ماه در ایالتی که درخواستش را رد کرده، بماند و از ایالت خارج نشود. در این بین ادارات مهاجرت از نظر قانونی این امکان را دارند تا محل اقامت برای یک پناهجوی خاص را تعیین کنند، به این معنا که پناهجو تنها اجازه سکونت در یک منطقه مشخص را داشته باشند و نتواند در جایی دیگر سکونت داشته باشد. به نوشته اشپیگل آنلاین هنوز مشخص نیست آیا چنین محدودیت‌هایی برای انیس عامری به اجرا گذاشته شده بوده یا خیر. نهادهای امنیتی آلمان از ماه مارس ۲۰۱۶ متوجه تحرکات اسلام‌گرایانه عامری به ویژه تشویق دیگران برای "همکاری در انجام حملات تروریستی با انگیزه‌های اسلام‌گرایانه" شده بودند.   چراهای بی‌جواب به جز اعمال محدودیت تردد، ادارات مهاجرت از نظر قانونی این اختیار را دارند تا برای افراد مشخص محدودیت‌های بیشتری را قائل شوند. بر همین اساس مسئول پرونده می‌تواند تعیین کند که پناهجوی تحمل‌شده در چه فواصل زمانی مو‌ظف به مراجعه مجدد و تمدید برگه اقامت موقت خود است. این مدت می‌تواند بین ۱۴ روز تا یک سال در نوسان باشد. باز هم در این مورد مشخص نیست درباره انیس عامری که چندین ماه در برلین اقامت داشته، چگونه تصمیم‌گیری شده است. به گفته رالف یگر، وزیر امور داخلی ایالت نوردراین وستفالن، تحقیقات تابدین‌جا نشان داده‌اند که عامری تنها "مدتی کوتاه" در این ایالت حضور داشته است. طبق قوانین محل اصلی سکونت پناهجویان تحمل‌شده باید ایالتی باشد که در آن جواب رد دریافت کرده‌اند. حال مشخص شده که انیس عامری این قانون را هم زیرپا گذاشته بدون آنکه جلب توجه کند. خلاء بزرگ پرونده روز ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۶ انیس عامری در شهر فریدریشس‌هافن در حالی که سوار یک اتوبوس مسافرتی بوده توسط مأموران کنترل شده و مشخص می‌شود که اوراق هویت ایتالیایی جعلی داشته است. مأموران پلیس متوجه می‌شوند که عامری در اصل پناهجوی تحمل‌شده است و باید از کشور اخراج شود. بر اساس رأی دادگاه او به یک بازداشتگاه منتقل می‌شود. اما دو روز بعد در پی درخواست اداره مهاجرت  ایالت نوردراین وستفالن که عامری درخواست پناهندگی‌اش را به آنجا ارائه داده بود، از زندان آزاد می‌شود. احتمال می‌رود که دلیل اصلی، عدم وجود اوراق شناسایی معتبر بوده است. این در حالی است که تونس تمایلی به تحویل گرفتن او نداشته است. در قوانین مهاجرتی آلمان زندانی کردن پناهجوی تحمل‌شده در آستانه اخراج وجود دارد. این حبس که به اصطلاح به آن "حبس اخراج" گفته می‌شود، در مورد آن دسته اتباع خارجی اعمال می‌شود که باید از کشور اخراج شوند اما این نگرانی وجود دارد که به هنگام فرارسیدن موعد مقرر غیبت داشته باشند. برای همین نیز این دسته از پناهجویان در حبس نگاه داشته می‌شوند. حبس اخراج می‌تواند حداکثر ۱۸ ماه به درازا بکشد. در اصل برای صدور حکم چنین حبسی باید تمامی مدارک مورد نیاز برای اخراج یک پناهجو موجود باشند. به نوشته اشپیگل آنلاین حال این پرسش ایجاد می‌شود که چطور قاضی دادگاه چنین حکمی را صادر کرده در حالی‌که انیس عمری فاقد اوراق شناسایی معتبر بوده است؟ یک وکیل امور مهاجرتی به اشپیگل‌آنلاین گفته است: «در اصل اغلب این مورد پیش می‌آید که حکم حبس اخراج با این شرط صادر می‌شوند که مدارک ناقص در عرض مدتی کوتاه ارائه شوند.» این در حالی است که طبق اشاره نویسنده این گزارش، ادارات آلمانی تازه در ماه اوت ۲۰۱۶ از تونس تقاضا کرده‌اند تا اوراق شناسایی معتبر مورد نیاز برای اخراج انیس عمری را ارسال کنند. این‌ها نکات ناروشن در پرونده حمله خونین برلین هستند که مقامات آلمانی اکنون باید به دنبال یافتن پاسخی برای آنها باشند.

یکی از کارمندان سازمان امنیت داخلی آلمان به اتهام ارتباط با اسلام‌گرایان بازداشت شده است. این مرد آلمانی ۵۱ساله متهم است که قصد داشته در ساختمان سازمان امنیت آلمان در شهر کلن بمب‌گذاری کند. هفته‌نامه اشپیگل سه‌شنبه شب (۲۹نوامبر/۹آذر) گزارش داد که اداره امنیت داخلی آلمان تایید کرده که یک اسلام‌گرا در این سازمان نفوذ کرده بوده است. این مرد آلمانی ۵۱ساله هم‌اکنون در دوسلدورف در بازداشت به سر می‌برد.متهم به بخشی از اتهامات خود اعتراف کرده و گفته هدف او این بوده که در سازمان امنیت داخلی آلمان نفوذ کرده و اطلاعات برای یک حمله به ساختمان مرکزی این سازمان واقع در منطقه کوروایلر واقع در شمال شهر کلن جمع‌آوری کند.فرد متهم از طریق اینترنت و با اسم مستعار اظهارات اسلام‌گرایانه منتشر کرده و اسرار سازمان امنیت آلمان را فاش کرده است. او همچنین تلاش داشته اطلاعات حساس درباره این سازمان را منتقل کرده و از این طریق امنیت این سازمان را به خطر بیندازد. عملیات گسترده پلیس علیه اسلام‌گرایان در ۱۰ایالت آلمان متهم کارمند بانک بوده و دارای فرزند است و در ماه آوریل ۲۰۱۶به استخدام سازمان امنیت داخلی آلمان درآمده بود تا فعالیت‌های اسلام‌گرایان در آلمان را تحت نظر بگیرد. به گفته این سازمان در مراحل استخدام و آموزش این فرد هیچ مورد مشکوکی مشاهده نشد. دادستانی دوسلدورف گزارش داده که در محل کار این متهم وسایل ضبط صدا و اطلاعات و کارت حافظه‌هایی پیدا کرده‌اند که روی آن اطلاعاتی درباره عملیات‌ها و محل‌های عملیاتی سازمان امنیت ضبط شده بوده است.بر اساس این گزارش، متهم این اطلاعات را در اینترنت و تحت نامهای کاربری‌مستعار و متفاوت از طریق چت به فرد دیگری منتقل میکرده است. «برلین رفته رفته به پایگاه سلفی‌ها تبدیل می‌شود» در چت، او به عنوان کارمند سازمان امنیت سعی می‌کرده هم‌فکرانش را وارد سازمان امنیت آلمان کند تا بتوانند یک حمله تروریستی علیه "کافران" و "به نام الله" سازماندهی کنند. اما چیزی که متهم نمی‌دانسته این بوده طرف مقابل چت او نیز جاسوس سازمان امنیت آلمان بوده است و از این طریق متهم لو رفته است.متهم در سال ۲۰۱۴به اسلام گرویده اما خانواده‌اش از این موضوع خبر نداشتند. آیین تغییر دین او به اسلام نیز توسط محمد محمود یکی از چهره‌های شناخته‌شده سلفی در برلین انجام شده که برای گروه تروریستی دولت اسلامی در سوریه کار می‌کند.در سال‌های اخیر  تهدیدها علیه امنیت داخلی آلمان از طریق فعالیت‌های اسلام‌گرایانه بیش از پیش در کانون توجه سازمان امنیت داخلی این کشور قرار گرفته است. در حال حاضر  سلفی‌ها فعال‌ترین و رشدیابنده‌ترین گروه‌های اسلام‌گرا در آلمان هستند که تعداد هواداران آنها بنابر برآورد سازمان امنیت داخلی، بالغ بر ۹۲۰۰نفر می‌شود.